Ο Τεν Τεν στο εδώλιο

Για ρατσισμό κατηγορείται το άλμπουμ «Ο Τεν Τεν στο Κονγκό»

Ο Τεν Τεν σε νέες περιπέτειες! Στις 30 Σεπτεμβρίου του 2011, ένα αστικό δικαστήριο των Βρυξελλών θα τον δικάσει με την κατηγορία του ρατσισμού!

Η υπόθεση ξεκίνησε πέρυσι τον Απρίλιο, όταν ο Μπιενβενί Μπούτου Μοντόντο, κάτοικος της Λαοκρατικής Δημοκρατίας του Κονγκό, πρώην βελγικής αποικίας, υπέβαλε αγωγή στη βελγική Δικαιοσύνη ζητώντας να απαγορευθεί η κυκλοφορία του βιβλίου «Ο Τεν Τεν στο Κονγκό», επειδή διαιωνίζει ρατσιστικές και αποικιοκρατικές προκαταλήψεις. Η αγωγή έγινε δεκτή με βάση έναν νόμο που ψηφίστηκε στο Βέλγιο το 1981, ο οποίος διώκει ποινικά τον ρατσισμό.

Το επίμαχο βιβλίο, έργο του βέλγου σκιτσογράφου Ερζέ, κυκλοφόρησε πρώτη φορά στο Βέλγιο το 1930. Ο Ερζέ, ο οποίος κατηγορήθηκε συχνά για ρατσισμό και φιλοναζισμό, ήταν τότε μόλις 23 ετών. Οπως παραδέχθηκε πολύ αργότερα, έγραψε το κόμικς επηρεασμένος από τις κυρίαρχες προκαταλήψεις της εποχής του. Τη δεκαετία του '70, μάλιστα, όταν «Ο Τεν Τεν στο Κονγκό» κυκλοφόρησε σε επανέκδοση, ο Ερζέ προχώρησε σε ορισμένες μετατροπές. Σε μια σκηνή, για παράδειγμα, ο Τεν Τεν κάνει μάθημα ιστορίας στην τάξη ενός σχολείου λέγοντας στους μαύρους μαθητές: «Αγαπητοί μου φίλοι, σήμερα θα σας μιλήσω για την πατρίδα σας: το Βέλγιο». Στην επανέκδοση, το μάθημα της ιστορίας έχει αντικατασταθεί από τα μαθηματικά.

Παρά τις αλλαγές, ο Μπιενβενί Μπούτου Μοντόντο, βρίσκει το βιβλίο ρατσιστικό και επιμένει να απαγορευθεί η κυκλοφορία του. Ως συμβιβαστική λύση προτείνεται να πωλείται μόνο στα τμήματα με βιβλία για ενήλικες και όχι στα παιδικά, να μπει στο εξώφυλλο ένδειξη που να προειδοποιεί για το ρατσιστικό του περιεχόμενο και να εμπλουτιστεί με νέο πρόλογο που να εξηγεί το ιστορικό και πολιτικό πλαίσιο της εποχής.

Σύμφωνα με δημοσίευμα στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» περίπτωση του Τεν Τεν έχει αναζωπυρώσει το ζήτημα της ελευθερίας της έκφρασης και το κατά πόσο οι ιδέες, ακόμα και οι πιο ακραίες, πρέπει να διώκονται. Δεν θίγεται, ωστόσο, ένα άλλο ζήτημα: υπάρχουν χιλιάδες λόγοι που θα έπρεπε να κάνουν έναν αφρικανό πολίτη να οργιστεί με τον ρατσισμό των Ευρωπαίων: η μεταχείριση που επιφυλάσσουν σε μετανάστες, η νεοαποικιοκρατική τους πολιτική που συνεχίζεται με παρεμβάσεις στα πολιτικά τους πράγματα και με την καταλήστευση του εθνικού τους πλούτου από τις πολυεθνικές, οι ευρωπαϊκές πολεμικές βιομηχανίες που στηρίζουν αιματηρούς εμφυλίους πολέμους... Οπως στην πατρίδα του ενάγοντος, όπου ο «βουβός» εμφύλιος πόλεμος άφησε πίσω του περισσότερους από 3 εκατομμύρια νεκρούς... Το να στέλνεις στο εδώλιο του κατηγορουμένου ένα κόμικς που γράφτηκε πριν από 80 χρόνια, είναι σαν να βλέπεις το δέντρο και να χάνεις το δάσος.