Κάποτε το αυτί ήταν στο σαγόνι.

Όσο και αν σας φαίνεται παράξενο, τα ανατομικά χαρακτηριστικά του προσώπου των μακρινών προγόνων μας ήταν διαφορετικά από τα δικά μας. Ένα απολίθωμα 120 εκατ.ετών, δείχνει πώς κάποια μικρά οστά αποχωρίστηκαν από τη γνάθο για να σχηματίσουν το αυτί των σημερινών θηλαστικών.

Με απλά λόγια, το αυτί βρισκόταν αρχικά στο σαγόνι. Οι ειδικοί υποπτεύονταν εδώ και καιρό ότι τα οστά του κάτω μέρους του κρανίου των θηλαστικών είχαν αρχικά διαφορετική διάταξη. Τώρα ένα σπάνιο απολίθωμα της Κρητιδικής περιόδου ήρθε να συμπληρώσει τα κενά δείχνοντας πώς οστά που κάποτε αποτελούσαν τμήμα της κάτω σιαγόνας σήμερα έχουν μεταφερθεί στο εσωτερικό του αφτιού.

Ο ρόλος του Liaoconodon hui. Η κάτω γνάθος των σύγχρονων θηλαστικών αποτελεί ένα ενιαίο οστό, το οποίο φέρει το κάτω τμήμα της οδοντοστοιχίας. Στα ερπετά όμως η κάτω σιαγόνα περιλαμβάνει μερικά μικρότερα οστά στο σημείο στο οποίο ενώνεται με το κρανίο. Οι βιολόγοι υπέθεταν ότι στην πορεία της εξέλιξης των θηλαστικών αυτά τα μικρότερα οστά συρρικνώθηκαν για να σχηματίσουν τα μικροσκοπικά οστά που αποτελούν το μέσο ους.

Ο Liaoconodon hui, ένα θηλαστικό ηλικίας 120 εκατομμυρίων ετών σε μέγεθος μεγάλου αρουραίου που ανακαλύφθηκε στην Κίνα από τον Τζιν Μεγκ του αμερικανικού Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, ήρθε να κάνει την αποκάλυψη. «Πρόκειται για την πρώτο σαφές στοιχείο που αποδεικνύει αυτό το μεταβατικό στάδιο» λέει ο κ. Μενγκ, επικεφαλής της μελέτης που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature».

Από το σαγόνι στο τύμπανο. Το κλειδί της υπόθεσης φαίνεται να είναι ο χόνδρος του Meckel, ο οποίος συνδέει αυτά τα μικρά οστά με τη γνάθο. Στα σημερινά θηλαστικά, του ανθρώπου συμπεριλαμβανομένου, ο χόνδρος αυτός υπάρχει κατά το εμβρυϊκό στάδιο αλλά εξαφανίζεται καθώς αναπτύσσονται.

Στο απολίθωμα του Liaoconodon hui, το οποίο ανήκει σε ένα ενήλικο ζώο, ο χόνδρος αυτός είναι οστεοποιημένος και είναι εμφανές ότι υποστήριζε τα οστά που βλέπουμε στην κάτω σιαγόνα των ερπετών καθώς αυτά μετατρέπονταν στο αφτί. Δυο οστά που στηρίζουν τον τυμπανικό υμένα, το οστό του έξω ακουστικού πόρου και η σφύρα, στον Liaoconodon hui έχουν πλέον αποσπαστεί από τη γνάθο αλλά εξακολουθούν να ενώνονται με αυτήν υποστηριζόμενα από τον χόνδρο του Meckel.

Το μέγεθος και το σχήμα της τυμπανικής μεμβράνης, τα οποία μπορούν να υπολογιστούν από το μέγεθος των οστών που τη στηρίζουν, δείχνουν ότι ο Liaoconodon hui, είχε οξύτερη ακοή σε σχέση με τα προγενέστερα θηλαστικά. «Το μικρότερο τύμπανο είναι πο ευαίσθητο στις υψηλότερες συχνότητες» εξήγησε ο κ. Μεγκ, προσθέτοντας ότι η ενισχυμένη ακοή θα βοηθούσε τον Liaoconodon hui, να βρίσκει ευκολότερα έντομα για τροφή.