Μηχανισμός - bodyguard ενάντια στη γήρανση του εγκεφάλου

Έναν μηχανισμό που λειτουργεί ως «ασπίδα» ενάντια στη γήρανση του εγκεφάλου ανακάλυψαν μετά από πειράματα σε ποντίκια Γερμανοί ερευνητές

Έναν μηχανισμό που προστατεύει τον εγκέφαλο από τη γήρανση εντόπισαν ερευνητές των Πανεπιστημίων της Βόννης και του Μάιντς. Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες στην επιθεώρηση «Proceedings of the National Academy of Sciences» (PNAS) κατά τη διάρκεια πειραμάτων σε ποντίκια έκλεισαν τον «διακόπτη» του υποδοχέα των κανναβινοειδών 1 (CB1) και είδαν ότι τα ζώα εμφάνισαν πολύ ταχύτερα σημάδια εκφύλισης του εγκεφάλου αντίστοιχα με εκείνα που εμφανίζουν τα άτομα με άνοια.

Οι υποδοχείς είναι πρωτεΐνες στις οποίες προσδένονται άλλες ουσίες, πυροδοτώντας την παραγωγή μιας αλυσίδας σημάτων. Τόσο τα κανναβινοειδή όπως το THC – πρόκειται για το «κύριο συστατικό» της κάνναβης – όσο και τα ενδοκανναβινοειδή που σχηματίζονται από τον οργανισμό προσδένονται στους υποδοχείς CB1.

Ο άγνωστος ρόλος του υποδοχέα

Ο συγκεκριμένος τύπος υποδοχέα συνδέεται λοιπόν με τις εξαρτήσεις, όπως γνώριζαν οι επιστήμονες. Αυτό που δεν γνώριζαν ήταν ο ρόλος του στην εκφύλιση του εγκεφάλου. «Εάν απενεργοποιήσουμε τον συγκεκριμένο υποδοχέα με γονιδιακή τεχολογία, ο εγκέφαλος των ποντικών γερνά πολύ ταχύτερα» ανέφερε ο Εντερ Αλμπάιραμ, κύριος συγγραφέας της μελέτης και υποψήφιος διδάκτωρ από την ομάδα του καθηγητή Αντρέα Ζίμερ στο Πανεπιστήμιο της Βόννης. «Αυτό σημαίνει ότι ο CB1 και το σύστημα σημάτων που ελέγχει έχουν προστατευτική δράση για τα νευρικά κύτταρα».

Οι ερευνητές μελέτησαν ποντίκια διαφορετικών ηλικιακών κατηγοριών – νεαρά ζώα ηλικίας έξι εβδομάδων, μεσήλικα ηλικίας πέντε μηνών καθώς και ποντίκια προχωρημένης ηλικίας (12 μηνών). Τα πειραματόζωα έπρεπε να φέρουν εις πέρας διαφορετικές δοκιμασίες όπως το να ανακαλύψουν μια βυθισμένη πλατφόρμα σε μια πισίνα. Όταν τα ποντίκια ανακάλυπταν την πλατφόρμα οι ερευνητές της άλλαζαν θέση και εκείνα χρειαζόταν να την ανακαλύψουν ξανά. Με αυτόν τον τρόπο οι ειδικοί ήλεγχαν την ικανότητα μάθησης και μνήμης τους.

Απώλεια νευρικών κυττάρων

Όπως προέκυψε από αυτό το …υγρό πείραμα τα ποντίκια στα οποία ο υποδοχέας CB1 είχε απενεργοποιηθεί εμφάνιζαν διαφορές σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. «Παρουσίαζαν μειωμένη ικανότητα μάθησης αλλά και μνήμης» εξήγησε ο δρ Αντρας Μπιλκέι – Γκόρτσο από την ομάδα του καθηγητή Ζίμερ ο οποίος ήταν επικεφαλής της μελέτης και προσέθεσε ότι εμφάνιζαν επίσης σαφή απώλεια νευρικών κυττάρων στον ιππόκαμπο του εγκεφάλου. Η συγκεκριμένη περιοχή είναι υπεύθυνη για τον σχηματισμό και την αποθήκευση των πληροφοριών.

Επιπροσθέτως οι ερευνητές εντόπισαν την ύπαρξη φλεγμονωδών διεργασιών στον εγκέφαλο των ζώων – όσο μεγάλωναν τα ποντίκια τόσο πιο εμφανείς ήταν οι εκφυλιστικές διαδικασίες στον εγκέφαλό τους.

Αντιθέτως τα πειραματόζωα στα οποία δεν είχε «πειραχτεί» ο υποδοχέας CB1, παρουσίαζαν πολύ καλύτερες επιδόσεις στις ασκήσεις μάθησης και μνήμης ενώ παράλληλα εμφάνιζαν και πολύ μικρότερη απώλεια νευρικών κυττάρων.

Προς νέες θεραπείες για τους ανθρώπους

Με δεδομένες τις ομοιότητες στη γήρανση του εγκεφάλου ποντικών και ανθρώπων οι ερευνητές εκτιμούν ότι το σύστημα των ενδοκανναβινοειδών θα αποτελεί πιθανότατα έναν μηχανισμό προστασίας και σε ό,τι αφορά τη γήρανση του ανθρώπινου εγκεφάλου.

Ο δρ Αλμπάιραμ υπογραμμίζει ότι τα νέα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν από περαιτέρω μελέτες αλλά συμπληρώνει ότι σε κάθε περίπτωση αυτά μπορούν να οδηγήσουν μελλοντικά στην ανάπτυξη νέων θεραπειών για τη γήρανση του εγκεφάλου των ανθρώπων.

Πηγή : tovima.gr