Είσαι εθισμένος στο Facebook;

Τα τελευταία χρόνια το Facebook έχει μπει καλά στη ζωή μας…. Πόσοι από εμάς δεν έχουμε περάσει ώρες και ώρες ‘κολλημένοι’ στον υπολογιστή αναρτώντας φωτογραφίες, ‘ποστάροντας’ τι σκεφτόμαστε, κάνοντας LIKE και ποτίζοντας μανιωδώς τη σοδειά μας στο FarmVille? Και όχι μόνο εμείς στην Ελλάδα …. και ο Κινέζος που σε περνάει στο σκορ τα ίδια κάνει ….καθώς και ο υπόλοιπος πλανήτης . Από τον Απρίλιο του 2012, το Facebook έχει πάνω από 900 εκατομμύρια ενεργούς χρήστες σε όλο τον κόσμο!..Αμ το άλλο? Που όταν γνωρίζεις κάποιον σε ρωτάει αν έχεις Facebook πριν σου ζητήσει το τηλέφωνο σου? Δεν έχεις Facebook? Δεν υπάρχεις…

Μια νέα ‘ψυχολογική κλίμακα’ (πρώτη στο είδος της παγκοσμίως) που μετράει τον εθισμό των ατόμων στο Facebook, δημοσιεύθηκε από Νορβηγούς ερευνητές τον περασμένο Απρίλιο (Psycological Reports journal, April 2012). Οι ερευνητές ελπίζουν ότι το νέο αυτό ‘εργαλείο’ θα συμβάλει σημαντικά στη διερεύνηση της προβληματικής συμπεριφοράς που συνδέεται με τη χρήση του Facebook.

Η ΄κλίμακα’ ονομάζεται ‘Bergen Facebook Addiction Scale’ (BFAS) και η σχετική έρευνα έγινε στο Πανεπιστήμιο του Μπέργκεν (UiB) της Νορβηγίας με επικεφαλή την Dr. Cecilie Andraessen.

Τον Ιανουάριο του 2011 ζητήθηκε από 423 μαθητές (227 γυναίκες και 196 άνδρες) να απαντήσουν το ερωτηματολόγιο του ‘BFAS’, μαζί με μια σειρά άλλων τυποποιημένων ερωτηματολογίων που συμπεριλάμβανε διάφορα ‘τεστ’ προσωπικότητας, συνήθειες στον ύπνο, την κοινωνικότητα, τη στάση απέναντι στο Facebook και άλλες εθιστικές τάσεις.

Οι ερευνητές όρισαν ως σημείο αναφοράς έξι βασικά στοιχεία του εθισμού (αίσθημα υπεροχής, αλλαγή διάθεσης, ανεκτικότητα, παραίτηση, εριστικότητα και τάση για υποτροπιασμό) , με τους συμμετέχοντες να καλούνται να δώσουν μία από τις ακόλουθες 5 απαντήσεις σε κάθε ένα από αυτά:

(1) Πολύ σπάνια, (2) Σπάνια, (3) Μερικές φορές, (4) Συχνά, και ( 5) Πολύ συχνά:

Τα ερωτήματα του BFAS ήταν τα εξής:

1. Ξοδεύετε πολύ χρόνο στο να σκέφτεστε το Facebook ή να σχεδιάζετε πώς να το χρησιμοποιήσετε?

2. Νιώθετε την επιθυμία να χρησιμοποιείτε το Facebook όλο και περισσότερο?

3. Χρησιμοποιείτε το Facebook για να ξεχάσετε τα προσωπικά σας προβλήματα?

4. Έχετε προσπαθήσει να μειώσετε τη χρήση του Facebook, χωρίς επιτυχία?

5. Θα σας ενοχλούσε η απαγόρευση χρήσης του Facebook?

6. Χρησιμοποιείτε το Facebook τόσο πολύ ώστε να έχετε αρνητικό αντίκτυπο στην εργασία / στις σπουδές σας?

Σύμφωνα με τους ερευνητές ‘σκοράροντας’ «συχνά» ή «πολύ συχνά» σε τουλάχιστον τέσσερα από τα έξι στοιχεία υποδεικνύει ότι ο χρήστης έχει εθιστεί στο Facebook.

Επιπλέον σύμφωνα με τα ευρήματα οι ερευνητές κατέληξαν ότι διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ατόμου σχετίζονται με την ‘ψυχολογική κλίμακα’ (BFAS): για παράδειγμα η εξωστρέφεια σχετίζεται θετικά, και ευσυνειδησία σχετίζεται αρνητικά.

Οι εθισμένοι - σύμφωνα με το BFAS – αργούσαν να πάνε για ύπνο και ξυπνούσαν πολύ αργά το πρωί και συνέβαινε πιο συχνά σε νέους σε ηλικία από ότι σε μεγαλύτερους σε ηλικία χρήστες

Παρατηρήθηκε δε ότι ο εθισμός ‘πλήττει’ περισσότερο στις γυναίκες από ότι τους άνδρες.

Μια ακόμα διαπίστωση είναι ότι τα άτομα τα οποία είναι κοινωνικά ανασφαλή τείνουν να χρησιμοποιούν το Facebook (μέσο κοινωνικής δικτύωσης) για να επικοινωνήσουν με άλλους ανθρώπους γιατί είναι πιο εύκολο από την ‘κατά πρόσωπο’ επικοινωνία.